 |
| Derriba da Fonte(Vilar das Pedras) |
Viaxemos
aos anos trinta do derradeiro século, cando as aldeas de Galicia estaban
comunicadas por camiños, carreiros e atallos que acurtaban os traxectos. Boeno,
non só de Galicia, tamén as que se atopaban ao longo da pel de touro do Estado, nesto tiñan sorte
os da chaira de Castela, porque non había pendentes, nen gouños, nen noiros.
Recollen
as hemerotecas que, nunha viaxe que fixo rei Alfonso XIII a comarca das Hurdes de Cáceres, cuio
acompañante era o doutor Marañón, bo amigo e de confianza do monarca, despois
dos primeiros días de percorrer a cabalo a
zona, o Borbón acostumado a millores mollidos, cando voltou ao palacio
de Madrí e cavilou sobor as vivenzas naquelas terras, púxose en contacto con
Marañon e pregúntoulle que habería que facer para millorar a inhóspita zona e sacala da pobreza, a
resposta foi: “...Maxestade, o que necesita esa comarca é a construcción de
estradas, de moitas estradas para comunicar os pobos e darlles saidas ao
exterior”
Polos
anos cincoenta fixéronse algunhas estradas ca obriga e caroal traballo dos
veciños , a chamada prestación, ou sexa, dobrar o lombo sen cobrar un patacón.
O pico, a pala, o pao ferro, a maza, o barreno e o carretillo de táboa con roda de ferro, foron as ferramentas
fundamentais para poder rillar a pena e
achaiar os desniveis. O trazado era a ollo, atendendo as influenzas e a
poucos consellos dos veciños reais coñecedores po patealo, marcando con estacas
as pendentes e curvas que dibuxaban no terreo os tentáculos ca abrazaban e
agochabanse como pantasmas, para logo xurdir ao lonxe das entranas da
montaña.
Según contaba meu avo, un día preguntoulle ao veciño, señor Xosé do Diaz do Vilar das
Pedras, cando estaba arando no Comaro: “...señor Xosé, e si pasara unha estrada
por estas leiras?...”, éste soltou da mán a rabela do arado de pao, sacou a
pucha e respondeulle: “...Pró tí estás tolo, queres que cando logo pasen os
aeroplanos e estea arando, me espanten
as vacas, ouu...”.
Pasaron dous terzos
de século dende cos Comaros foron
fendidos ao traveso pola estrada que, una vez máis, van percorrela en competición os aeroplanos de anchas rodas,
que como serpes agachadas do corpo e do nariz serpentean e bulran o aire, co
estourido dos pistóns que espalla o eco
ata o Marco de Alvare, asomando na curva do Comaro, onde é fel testemuña o
teixo do Penedo , para, non abrir e pechar de ollos,
escabullirse na seguinte que ven pasada a Fonte, cun derrape escorado que fai
ca xente espectadora, no punto estratéxico, faga uiiii... e aplauda, ao
tempo que busca o número na lista de
quén é o que lle puxo tanta fé e collóns no intento de ser o millor en tempo.
Os comentarios, serán: “éste tira de carallo...non sei como no se espetou”.
Non
acordei tempos para competir, pró gostaríame darlle ferro a máquina e gradar a
estrada que vín nacer cando era neno, que percorrín de tódolos xeitos e ca
coñezo cos ollos pechados, como corpo de venus que engarabita pola ladeira da
montaña e non ten repouso ata o monte da Penela, punto de chegada.
Emoción,
festa, cheiro ao queimado da rodas e freos, paisaxe de ferro pintado de cores e
diferentes formas, marcas na estrada, ónde hoxe nas beiras non hai arador, nen
vacas xunguidas que poidan espantarse. A bo seguro, si o señor Xosé estivera para velo, deixaría o arado román na
cabana e engataría, xunto aos demáis, ao paparapeto de Derriba da Fonte,
dicindo: “...Esto é cousa de bruxas, se non o vexo non o creo, si as vacas
espantan, xa virán ao rego...”
