Agochábano na lacena como ouro en pano,
aquela úneca barra de turrón de preta amasadura con cacahuete soterrado en
pasta branca, labrada rocha ferreal que
retaba as dentamias máis atrevidas, para entrar en liorta ata cás queixadas
vencidas quedaban apreixadas e agardaban, sen poder falar, o derretir do azucre
para ceibarse e recuperar folgos do
apuro vivido ainda ca dor da articulación temporoqueixada quedaba zumbando nos
oídos. Iste era o turrón dos pobres, ónde a améndoa tostadiña no ventre da masa
branca, doce e de tenra dureza que se
deixaba roer, só chegaba aos
manteis de outras Noiteboas descoñecidas para a maioría dos celebrantes.
O ritual de esganizar o turrón a golpe de
martelo enrriba do lombo do coitelo, constituia a hora máis ansiada da cea,
todos ollábamos o bater seco na folla e
o voar dos anacos desiguais, a repartición facíase xusta intre os chamados
a comelo. Cansos de darlle voltas ca lingua, de amolecelo no canto da boca, de
incarlle os incisivos, endexamáis, a victoria se conquería e, sempre, quedaban
sobras para intentalo de novo nos seguintes días do Nadal, íase desparramándose
nun pratiño de porcelán froreada, onde as poucas moscas golosas do inverno
quedaban coas patas enganchadas batendo as ás ata morrer antes do aninovo.
O rexo turrón
era un agasallo, constituia un anhelo de tódolos da casa para que
chegara o día da Noiteboa e que na hora
precisa a man da nai o espabilara do sono e o prantara no centro da mesa como
si fora un o cordeiro ofrecido en
sacrificio.
Noutros tempos ao remate do século dezanove,
nen siquera se cheiraba nas casas das aldeas nen o turrón, nen o galo asado;
lembro que o avó contaba, cando era neno, que o seu avó vido de Madrí a pasar o
Nadal, pois o resto do ano andaba a traballar na capital, na data sinalada
estivo todo o día a canear nos prados de herba verde, chegou a casa e de cea
había caldo requentado e castañas cocidas, ó ver aquelo, ergueuse, como un
lóstrego, do escaño, colleu as cuncas de barro e arrebolounas contra a parede
ao tempo que renegaba e maldecía a celebración: Hace tiempo que no he comido este tipo de cena el día de
Nochebuena.
Foise deitar profirindo verbas en castelán,
porque para o arrebato non lembraba o idioma mamado, nen a realidade en que se
atopaba , supoño que se esquecera de
traer dos Madriles as viandas e doces que outros Nadales tivera ocasión de
degostar, pese a elo, estalle perdoado e
tamén a tódolos que foron inmigrantes.
Recurrir a necesidade, a desigualdade, ó
esquecemento máis que denuncia a destempo é lembrar os Nadales da Galicia
rural, tamén dunha parte urbán, e doutras zonas do pais, pois escoller outras
celebracións relixiosas non entraban dentro dos cánones establecidos.
Falar do turrón podemos engadilo como índice
económico si comparamos aquelas Noiteboas e as actuais, xa que, ao paso dos anos vivimos o abrandamento da
masa que acollen máis bandullos e as améndoas pingan o zume
nos paladares de moitos, non de todos, por desgraza, neste mundo globalizado.
Nembargantes, os dentes rachan, pudren e caen ainda que non sofriran a pelexa
co duro Almendro, Rocinante ou Xixonense.
Desexándovos un Bo Nadal, non poido esquecer
a lembranza daquela Noiteboa dos anos sesenta, cando, con noite pecha, voltaba
do muiño a Señora, veciña de alguén
Apagouselle
o candil cando viña do muiño,
a
burra queda, a carga torta e floxa
¡Ai
Deus¡, sen luz non atino o camiño
e
na casa celebran a Noiteboa.
Pilar
chiscou a mecha e asoplou,
o
can ladrou, a chuvia amainou
a
burra ¡ alá vou ¡, cando a lúa cheiña
alumeaba
a vida no monte da Penela,
aló
ao fondo da serra o muiño de Faustino.
Pilar
chegou a tempo de roer o turrón,
cumprindo
así ca devoción.
Comparte en facebook e axúdasnos a chegar a máis xente.
