Por olvido do propio Miguel no seu
día publicouse a entrevista sin foto do entrevistado, ahora e a petición
súa poñemos este retrato para que a xente poida conocelo mellor e
poñerlle cara.
Entrevista realizada por Santiago Coladas-G. García
Entrevista realizada por Santiago Coladas-G. García
Voltamos de novo ca
sección entrevistas con morriña tendo nesta ocasión o placer de entrevistar a
Miguel Sampedro Gallo (A Pontenova,1945), un ingeniero de minas, pai de catro
fillos que actualmente reside en Oviedo.
Antes de nada teño
que dicir que o meu galego e de oídas por ser “dos outros tempos”.Gústariame
moito manexalo ben, pero tarde piei
e habéisme perdoar que o escriba no
galego de meu.
Nacín no Mazo do
Castelo, o 1 de julio de 1945, na casa de Gallo. Son fillo de María de Gallo,
tendeira. Vendíase de “todo”. Meu pai foi
Suso de Miguel, practicante, ó que destituiran primeiro e imos dicir que houbo
de deixar a súa profesión e acabou emigrando a Venezuela, donde morreu na compaña
de seus irmáns, Mary e Jaime.
Pontenova.es: ¿A que edad te fuche definitivamente da
Pontenova e que motivou a túa marcha?.
Feito o ingreso en
Oviedo ós dez anos, vin canda miña nai a Pontenova para seguir ca tenda, Axina
estudiei na Universidad da Picota (que dicía Sito) ata os trece anos. Logo ata
os 16 estudieí en Lugo, no instituto e seguía indo a casa os domingos de feira
para axudar no comercio que, ademáis, era
o que me chamaba máis.
Vou destacar a
dificultade dos exámenes por libre, e a calidad dos profesores do Instituto de
Lugo que para min rematou ca chegada de Alonso Montero co que sigo a ter
correspondencia. Tamen, sendo da Pontenova, non podo deixar de mentar a José
Luis de Xinzo co que traballara o latín para sortear aquel profesor “que poñía
ceros baixos” e Carmiña do Mazo ca que macizara nas matemáticas.
ceros baixos” e Carmiña do Mazo ca que macizara nas matemáticas.
Como había comenzado
a funcionar a Escola de Enxeñieros de Minas en Oviedo e tiña a noso tío cura
Eliseo alí fun xa a facer o preparatorio para entrar nos estudos universitarios
a súa casa. Logo terminei a carreira no 70. Estaba xa casado con Amalita de
Capellán. No mesmo ano morreu o tío e tivemos o primeiro dos fillos.
Pontenova.es: En todos estos anos, ¿Cal foi a túa
profesión principal e en que lugar ou lugares a desarrollache?
En canto acabei a
carreira comencei a traballar en ENSIDESA, en Avilés.
Alí me agardaba unha
sorpresa doble. Destináronme na División de Industria Química e para máis o
xefe era o Catedrático de Matemáticas da
Escola de Minas co que tivera tropezos como
representante de alumnos.
Ca posta en servicio
dun complexo de abonos químicos ligados á siderúrgica e logo sucesivamente ás
outras unidades supuxo a miña Xefatura de Producción en Ensidesa. Logo formouse
o grupo de fertilizantes das empresas públicas ENFERSA, empresa pública de
fertilizantes.
No 87 fun destinado
en comisión de servicio para o arranque doutro complexo en Sagunto cando se
estaba a falar da fusión das públicas cas privadas, ERCROS. Deseguida de entrar
a traballar, no 72, compaxinaba o meu traballo da fábrica co de profesor de
Cálculo Infinitesimal na Escuela de Minas. Daba na Escola dúas horas o día e
asi saía da casa as oito e chegaba pasadas as dez.
A partir do 1977 deixeí
na docencia e seguín como xefe de producción de fertilizantes ata o ano 2001.
Case 30 años de
zigzag pola pública, privada, mixta, e reconversions, quebras, mesas de
negociación en tempos duros, mudanzas de nomes de empresa, tamén de xestores,
de donos.Naqueles tempos pasamos de ser 450 persoas a 220 cando saín. Xa
Fertiberia e de dono Villar Mir. Ahí seguen. Vense ben na Volta ciclista. A escleroses múltiple adiantoú miña xubilación.
Pontenova.es: ¿Qué recordos tes máis frescos cada vez
que te paras a pensar no teu pasado na Pontenova?
Polo meu traballo moi sentido de tendeiro meus amigos eran os clientes das
aldeas da “miña devoción”. Os que viñan comprar daquela. Mais do 80% era fiado
e ainda había algo de troco, ovos por café…
Da Picota, debo empezar polos que non están. Suso de Hervelle que morreu
moi novo e Felipe de Foxas. As subidas
pola feira ca bicicleta do ramal intensificaban as vivencias.
Tamen iámos xuntos Manolo de Carreira,
que veume ver fai pouco. Vivía ca muller en Holanda adicado á política local.
Pasámolo moi ben nesta xuntanza. Morreu fai pouco.
Sobindo pola feira recollía a José García que compartimos mesa e ata algunha expulsión por o Sr. mestre, de media hora por faladores.
Dábamos horas cas nenas e delas recordo das que ían polo meu curso, Maria
Villarmide, María Carmen Carreira, Encarnita de Machado, Ana María de Santo
Estebo,etc,…
Outros recordos fortes foron os amigos de nenos que nos fixeron facer aquel
equipo do Atlético Turía. Eramos os nenos do Boulloso, Mazo, Pico…que entón
éramos como 10 e dous promesas. Unha alineación que grazas ó sorteo dun xogo
de café que se amosou no noso escaparate nos deu para ter as camisetas verdiblancas
que ten o testemuño nunha foto de meu que era titular por tráfico de
influencias. Pantalons os que tiveras, e botas as que tiveras, dende zocos,
botas, a tenis e zapatos.Entrenábamos na carretera logo de comer.
De Lugo tiven a entrada tardía e o primeiro día estaba encolleito no patio
só e o meu pé veu Antoñito da Panturreira que era o máis veterano, apenas o
trataba, para me dicir tranquilo Miguel, ven o meu pé. Esas cousas non se
olvidan.
Pontenova.es: ¿Qué crees que foi
aquelo que máis cambiou (para ben ou para mal) no noso Concello?.
Vou sabendo da fábrica de carrocetas que vaí indo. Certamemte
diversificaron o producto dende aquelas
carrocetas ás exportacios de vehículos especiales. Pero sería unha lixereza
falar sen datas dabondo.
Chegouse un pouco tarde para recuperar cousas do ferrocarril e da mina. Cando
Enrique quixo que mirara o das máquinas xa as paparan. Souben de cómo houberan
estado traballando para a mineria do carbón.
A reversión dos terreos levou a facer un barrio na estación.
Dame pena polos recordos da capela donde se casaron meus pais, me bauticeí
e tántas misas axudei a Don Manuel.
O depósito dauga; e o de dar volta á máquina do tren, a enfermería da mina…
Vin ó pasar a Chousa de Villaoudrid, a urbanización dos terreos que saen
por alí, a nova ponte que me fai ensomar un pobo que sería así como as pontes
da ponte. Poñería nomes,,,, ponte do turía, ponte dos prazuelos, ponte da boa
pipa, e para seguir poderia haber unha
lancha para ir da ola o pozo de san Briz…
No paseo polas minas, no Sarredo, como se fora un conto ensonado lin as
rutas mineras e voltei pola cova da raposa por diante da que iamos correndo e
mirando de esguello para ver si andaba por alí.
As festas para min comenzaban no San Juán de Figuerirua, e San Pedro de Dodrín,
e xa deseguido. Había un alto para ir os exámenes de setembro e logo pechabas o
capítulo de festas cas Feiras.
Pontenova.es: Hoxe por hoxe
¿Sigues tendo vínculos familiares ou de amistades por esta comarca?.
De meu pai, os de Miguel, Isabel, Esperanza, primos, sobriños…
De miña naí os parentes de Matela, Pacios, Foxas, Liñeiras e Solmayor.
Tamén temos un afillado, o fillo de Pacita, Javier.
Pontenova.es: Sabemos que padeces
unha enfermedad neurolóxica degenerativa que te limita físicamente, pero a
pesar deso ¿Consigues vir algunha vez pola Pontenova recordar vellos tempos? e
¿Cando ves en que che gusta entretenerte?.
Ata o ano pasado ia pasar un tempo no Baixo da casa donde estivera a tenda. Fixen este ano duas viaxes de ida por volta e
costoume o seu vindo nun taxi adaptado. Non poiden ver xente polo pouco tempo
que tiven. Vin a tia Isabel e viñéronme ver Celtia e seo home. Pouco tempo me
deu.
O meu desexo de que se conoza unha enfermidade crónica co pulso tamén de
Enrique Fernández dende o concello deume pé a falalo en público aproveitando o
pregón da festa da troita de xa fai anos.
Viñemos comer os da asociación de enfermos de esclerosis de Asturias.
Amosounos o pobo Barreda e Enrique Fernández (qepd), meu primeiro dos mestres
na ponte, fora saudarnos á Cubana e
tomar café; deunos uhna placa cos fornos, que segue na sala de xuntas da
asociación.
Pontenova.es: ¿Cómo transcurre o
teu día a día na actualidade en Oviedo?
Alterno o leito, a silla eléctrica e o sillón na casa. A períodos de duas
horas. De dores, a unidade da dor tenme controlados neles. Teño na casa implantado
un sistema de monorraíl ó teito do cuarto, salón, e servicio.
Comencei con moita actividade ca xente que me viña ver, pero cada vez
canso, e a voz vaiseme indo.
A min caificáronme de gran inválido que xa é chamar. Son un privilexiado en
termos económicos pola miña base de cotización. Tamén me valoraron segundo a
nova lei de discapacitados, pero unha vez confrontado cos meus ingresos, non
supuxo maís. Bendito estado de ben estar.
A muller está o pé; teño un
coidador, e teño a sorte de poder e saber disfrutar de cousas gratis e tan fermosas
que atopo na tv2 e “viaxo” moito. Hai días de sombras… Tamen contan os fillos e
teño catro netos que viven en Oviedo e dan moita alegria.
Pontenova.es: ¿Sigues de forma
habitual o devenir da túa terra nai?.
Pontenova chégame as cinco da mañá dende o seo comenzo.
A Xornada das Minas chámame moito porque seí pouco e debera saber algo mais
que o do tren e meu avó. Logo do Sarredo miña nai denunciara catro parcelas
para explotar mineral Esperanza I a IV
que logo caducara a concesión e de moito ferro non tiña pinta.
Pontenova.es: Para rematar a
entrevista, algo máis que nos queiras comentar Miguel.
Penso que poidera ser útil dicir que cando un ten unha enfermedade e máis
se é crónica, hai asociacions logo de tódolos
males e axudan elas e poñen os enfermos
en contacto.
Por exemplo sei que a nosa asociación
en Lugo é moi áxil e chega a Viveiro para ir buscar os enfermo,e danlles
fisio, logopeda, psicólogo e amiguiños.
Non quero pensar que os recortes podan cortar unha migalla!
Gracias pola atención.
VOLVER A PONTENOVA.ES
