domingo, 12 de septiembre de 2010

Un jubilado de Ribadeo construye una réplica de 50 metros del tren minero

Luis Sanjurjo dedicó dos años a la tarea con mucho ingenio y aún más paciencia

Dos manos, mucho ingenio, paciencia y dos años de trabajo. Eso es lo que ha puesto de su parte Luis Sanjurjo Fernández, vecino de Xunqueira de Couxela, en las inmediaciones de Porto (Ribadeo), y el resultado es una reproducción de casi cincuenta metros de longitud del recorrido del viejo tren minero que unía Vilaodriz (A Pontenova) y Ribadeo. Todo es obra suya, desde la máquina ferroviaria con todo lujo de detalles a las vías, las estaciones... excepto una reproducción serigrafiada del apeadero de Abres, que se conserva en buen estado y de ahí que prefiriera usar una foto sobre una estructura que, eso sí, construyó él.
«Meu pai foi capataz da brigada de conservación da vía, e de neno participou na construción do ferrocarril. E foi por iso que ao final resultou ser meu pai. El era de San Tirso, parou en Abres nunha casa na que había unha rapaza que acabou sendo miña nai», recuerda Luis Sanjurjo.
La idea de hacer una reproducción del recorrido del tren le rondaba por la cabeza desde hace mucho tiempo: «Pero faltábame ter un torno para facer as rodas, os eixos e moitas máis cousas. Ao final conseguino e púxenme a elo, facendo de todo, mirando libros... Vou ter 84 anos e levo máis de dous anos en isto», explica.

Su última contribución consiste en la instalación de la réplica de la línea telefónica, desde Ribadeo hasta A Pontenova: «Non está acabado. Faríalle de boa gaña un túnel, pero en fin...».
¿Cómo se inició este proyecto? «Tiña un murete nesta finca, que usei como base. A idea que tiña era facelo circular, pero non me daba as medidas, non daba o radio suficiente para que xirase a máquina».
«Para min é moi traballoso estar agachado e facer a obra de cemento. É o que, quizais, máis me costa, porque por exemplo as travesas fágoas noutro sitio; o traballo consiste despois en poñelas, pero o do cemento para min é matador. Son os anos», comenta Luis Sanjurjo Fernández.
Cuando pone en marcha la maquinaria, los recuerdos fluyen conforme avanza el ferrocarril. Son generalmente agradables, pero también hay historias dramáticas. Su abuela falleció arrollada por un camión de combustible al pie de un paso a barrera.
De toda su obra, a Luis Sanjurjo le cuesta inclinarse por algo en particular: «Non sei dicir que é o que máis me gusta. Quizais o conxunto. Da moi boa sensación ver a máquina, as bielas e as rodas... pola sensación de realismo».
Autodidacta
Autodidacta, Luis Sanjurjo hace de todo: «De electricidade non sei moito, pero ao largo da miña vida fixen moitas cousas, moitas. Xa se sabe que quen fai de todo non fai nada ben, pero voume amañando».
Los detalles no dejan de sorprender en todas partes. Él los explica minuciosamente. «Á máquina do tren funciónalle o freo, as portas ábrense e péchanse... son moitas as cousas que pasan desapercibidas, a non ser que te fixes ben».
Su afición no se queda ahí. También hizo réplicas de barcos que remontaban el río Eo para cargar madera y otros materiales. Uno de ellos es el Justina , que en tiempos se abastecía de madera para minas. Otro es El Gaitero , una embarcación de hierro que funcionaba a vapor: «Cargábase en Vegadeo antes de que se construíra a ponte do ferrocarril. Despois non volveu porque non quixo adaptarse facendo os paos abatibles. O Justina , que era un barco de madeira con motor diésel, si o fixo e seguiu cargando abono». Son piezas que plasman parte de sus recuerdos cuando trabajaba en una serrería de su familia y era maderista.
El Justina lo talló de una sola pieza de madera. Después vino aderezarla con todo lujo de detalles, como El Gaiteiro . Para los que se acercan a su casa en Xunqueira de Couxela verlos permite remontarse atrás en el tiempo, en la historia de la zona de Porto.
En tanto el Ministerio de Medio Ambiente no concluye el proyecto de recuperación de la ruta del tren minero, la réplica de Luis Sanjurjo, y todo lo que él cuenta, constituyen otro pedazo de historia.

VOLVER A PONTENOVA.ES
Copyright © 2008 PONTENOVA.ES: Términos y condiciones de uso.